Regels bij vergunningen en subsidies

De Raad van State heeft uitgesproken dat een gemeente een tijdelijke vergunning (10 jaar) af mag geven voor de aanleg van een zonnepark (dit naar aanleiding van het zonnepark De Watering in Coevorden). Helpt dit de ontwikkeling van zonneparken op land? Misschien een beetje. Want veelal is er voor zonneparken nu nog subsidie nodig. En SDE-subsidie wordt pas verstrekt als voor de subsidieverstrekker duidelijk is dat er minimaal 15 jaar geëxploiteerd kan worden.

Toch zal het niet heel veel jaren meer duren totdat het mogelijk wordt om zonneparken zonder subsidie te kunnen exploiteren. Dus de uitspraak van de Raad van State kan op termijn mogelijk wel effect gaan sorteren. Daarbij kan de kanttekening gemaakt worden dat de meeste gemeenten na afgifte van een tijdelijke vergunning alsnog een procedure opstarten voor een permanente vergunning. Op termijn kan het mogelijk wel helpen om investeerders over de streep te trekken die niet zitten te wachten op een lange periode van onzekerheid.De overwegingen voor het afgeven van een tijdelijke vergunning zijn even valide als die voor de afgifte van een permanente vergunning.

Maar moeten we wel willen inzetten op zonneparken op land? Nederland is al zo vol. De bekende reflex is doe maar niet want het kan ook anders. We hebben die reflex bemerkt bij de windmolens op land en later op zee die te dicht bij de kust zouden staan etc. Er is altijd wel een bezwaar en een mooi gedacht alternatief hoe en waar het anders zou kunnen. De realiteit van de energietransitie is echter dat niet of-of nodig is maar en-en om te benodigde resultaten te kunnen behalen. Dus is het zinvol om je af te vragen in hoeverre de kritiek op zonneparken en de landschapsverandering een rol speelt. Holland Sonar heeft dit onderzocht. Ze komt tot de conclusie dat we mogelijk in 2050 naar verwachting voor zonnestroomproductie op agrarische gronden minder dan een half procent van het totale Nederlandse agrarische areaal zullen gebruiken (voor de opwekking van 53 Petajoule, 16 gigawattpiek). Dit is dus relatief een klein aandeel.

            Holland Solar: “Het is belangrijk te beseffen dat Nederland voor het behalen van de Klimaatdoelstellingen niet enkel en alleen kan kiezen voor het toepassen van zonne-energie op daken. Het is geen kwestie van of/of, maar van én/én. Het gebruik van elektriciteit zal in Nederland namelijk exponentieel groeien door elektrificatie van het vervoer en bovendien zijn niet alle daken geschikt voor zonnepanelen.”

Het inpassen van zonneparken dient ruimtelijk en maatschappelijk zorgvuldig ingepast te worden in de omgeving. Alleen al voor zowel een tijdelijke als permanent vergunning-verstrekking is dit een vereiste. In 2018 hebben 28 organisaties – waaronder de Natuur- en Milieufederaties, Natuur en Milieu en Holland Solar– de Green Deal Participatie van de omgeving bij duurzame energieprojecten ondertekend. In deze Green Deal staat onder meer het op het juiste moment en op de juiste manier betrekken van inwoners en andere belanghebbenden.

Holland Solar werkt samen met de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) en de Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) aan een handreiking met uitgangspunten voor het inpassen van zonneparken. Dit is een vervolg op de vorig jaar door Holland Solar opgestelde “Zonneladder”. Deze beslisboom geeft de overwegingen weer die van belang zijn bij het gebruik van verschillende dak- en grondoppervlakten in Nederland als het gaat om de keuzes bij realisatie van zonne-energieprojecten. Daarbij worden drie categorieën onderscheiden:

  1. Categorie 1 daken: de daken van huizen, bedrijven en (semi-)overheidsinstellingen.
  2. Categorie 2 verweesde gronden: bij deze gronden gaat het om dubbel ruimtegebruik zoals de overdekking van parkeerterreinen, zonnepanelen op waterbekkens en water zonder functie en de ruimte die beschikbaar is langs de Nederlandse infrastructuur zoals wegen, dijken en vliegvelden.
  3. Categorie 3 tijdelijke gronden: gronden voor de industrie, de woningbouw of landbouw die tijdelijk – gedurende enkele tientallen jaren – kunnen worden aangewezen voor de realisatie van grondgebonden zonneparken.

Volgens de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) zijn er sinds 2014 minstens 26 zonneparken gebouwd. Dit aantal groeit snel. Aan circa 150 parken is subsidie toegekend.

Lees meer